Amaçlar ve Ana Odaklar, Faaliyetler
AMAÇLAR
Toplum ve fiziki altyapılar, iklim değişikliği ve yarattığı sonuçların doğrudan etkisi altındadır. Bu etkilerin azaltılması, toplumların ve altyapıların değişen çevreye göre uyumunun sağlanması ve kaynakların sürdürülebilirliği ancak uzun vadeli bilimsel temele sahip strateji ve politikalar ile mümkündür. Bu kapsamda kurulacak olan ODTÜ İKLİM merkezin ana amacı “Ulusal ve uluslararası düzeyde ülkemizin ve toplumun ihtiyaç duyacağı bilimsel, gerçekçi ve güvenilir iklim ve sürdürülebilir kalkınma stratejileri ve politikaları geliştirilmesine katkı vermektir”.
Merkezin bünyesinde gerçekleştireceği çalışmalar ile başlıca;
- Deniz, sucul ve kara ekosistemlerinin iklim değişikliği altında dayanıklılığını ya da kırılganlığını belirleyen mekanizmaları araştırmak ve dayanıklılığı arttırıcı doğa bazlı çözümler geliştirilmesi,
- İklim değişikliğinin yol açacağı problemlere yönelik uyum ve çözüm önerileri geliştirilmesi,
- Paris Anlaşması’na yönelik ulusal katkıların belirlenmesine destek olunması,
- Sürdürülebilir kalkınma yönetişim politikaları geliştirmek ve uygulanmasında rol alınması,
- İklim değişikliğini hızlandıran sera gazı emisyonları ve hava kirliliğinin azaltılması konularında bilimsel araştırma ve uygulamalar yürütülmesi,
- Toplumun ve altyapıların değişen çevre koşullarına uyum sağlaması konusunda projeler üretilmesi,
- İklim değişikliği ve etkileri konusunda toplumsal farkındalık yaratılması,
- Güncel ve geçmişteki iklim değişikliklerine dair araştırma ve geliştirme faaliyetleri yürütmek ve yürütülen araştırma faaliyetlerini desteklenmesi,
- Uzmanlaşmış, girişimci ve araştırmacı insan gücü yetiştirilmesi,
- İklim Değişikliği uyum ve çözümü için gerekli bilim, teknoloji araştırma, geliştirme için gerekli fiziksel ve teknik altyapıyı sağlamak, eğitim ve danışmanlık desteği verilmesi,
- Ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak, üniversite, kamu ve özel sektör işbirliği ile projeler geliştirilmesi
- Türkiye’nin İklim Değişikliği ve Sürdürülebilir Kalkınma ile ilgili çalışmalarda uluslararası düzeyde öncü rol oynamasının sağlanması amaçlanmaktadır.
ANA ODAKLAR
İlgili amaçlar doğrultusunda Merkezin ana odak noktaları;
- Bilimsel Taban: İklimin nasıl değiştiği, insan etkisinin rolü, olası iklim gelecekleri, uyum, iyileştirme ve sürdürülebilirlik çabaları için iklim senaryolarının geliştirilmesi. Bu amaçla doğru altyapı oluşturmak için mevcut bilgi durumu, bölgeler ve sektörlerle ilgili iklim bilgileri ve insan kaynaklı iklim değişikliğinin sınırlandırılması da dâhil olmak üzere iklimin mevcut durumunun anlaşılmasına yönelik gerekli bilgi birikiminin ilgili kurumlar ile iş birliği gerçekleştirilerek oluşturulması,
- Etki, Uyum ve Kırılganlık: İklim ve sürdürülebilirlik alanlarındaki zorlukların üstesinden gelinmesi amacı ile iklim değişikliğinden etkilenen sistemler için risklerin ortaya konması, uyum süreçlerinin araştırılması, uyum önerileri geliştirilmesinin yanı sıra ulusal ve bölgesel seviyede sürdürülebilir kalkınma stratejilerinin geliştirilmesi,
- Sürdürülebilirlik ve İyileştirme/Hafifletme: Paris Anlaşması gibi son gelişmeler ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri dâhil olmak üzere potansiyel bilimsel girdileri analiz ederek ülke sürdürülebilirlik hedef ve politikalarının belirlenmesi,
- Politika, Yenilik, Teknoloji Geliştirme ve Transfer: Sürdürülebilir kalkınma perspektiflerinin ortaya konulması, teknoloji ve diğer gelişmeler ışığında iklim değişikliği etkilerinin hafifletilmesine yönelik bilimsel yol haritası ve politikalar oluşturulması, karbonsuzlaştırma yolunda yenilikçi çözümler üretilmesi şeklindedir.
ULUSAL DÜZEYDE YAPILACAK ÇALIŞMALARA ÖRNEKLER
Son dönemde iklim anlaşmasına ortak olan ülkemiz sorumluluklarını desteklemek üzere yukarıda belirlenen çalışma konularına dayanacak şekilde:
- Uluslararası kuruluşlar ve sözleşmeler kapsamında ülkemizin yerine getirmekle yükümlü̈ olduğu raporların hazırlanması yönünde sorumluluk almak/katkı vermek,
- 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi doğrultusunda iklim değişikliği ile mücadele ve yeşil kalkınma politikalarının belirlenmesi, strateji ve eylem planlarının hazırlanmasına yönelik gerekli bilimsel altlıkları oluşturmak ve katkı sağlamak,
- Ulusal, yerel ve sektörel iklim değişikliğine uyum ihtiyaçlarının belirlenmesine yönelik çalışmalar yapmak,
- İklim değişikliği etkilerinin belirlenmesine yönelik modelleme ve risk değerlendirmesi çalışmaları yapmak, risk haritaları hazırlamak,
- Yerel, bölgesel ve Ulusal iklim değişikliği eylem planlarını izlemek, değerlendirmek,
- Ulusal düzeyde sera gazı emisyonlarını izlemek, değerlendirmek,
- Sera gazı emisyonlarının azatlımı konusunda sektörel politika/strateji belirleme çalışmalarına katkı vermek,
- Emisyon ticaret sistemi başta olmak üzere piyasa temelli mekanizmalar ve ekonomik araçlara yönelik araştırmalar yürütmek,
- Emisyon Ticaret Sistemi ve diğer karbon fiyatlandırma araçlarına yönelik bilimsel altlıkların hazırlanmasına katkıda bulunmak,
- İklim değişikliği ile mücadelede ve yeşil kalkınma için gerekli ulusal ve uluslararası finansman kaynaklarını araştırmak, ilgili paydaşların yararlanması ve kapasite geliştirilmesi doğrultusunda akademik araştırmalar yapmak,
- Çevre etiketi politika ve stratejilerini belirlenmesine katkıda bulunmak,
- Avrupa Birliği müktesebatının uyumuna yönelik çalışmalara destek olmak,
- Bakanlıkların hazırlayacağı ulusal ve uluslararası projelere katkı vermek,
- Kamuoyunun bilinçlendirmesine yönelik eğitim, kapasite ve farkındalık geliştirme faaliyetleri gerçekleştirmek.